Mikroplastiki to cząstki tworzyw sztucznych o średnicy mniejszej niż 5 mm i zwykle niewidoczne gołym okiem. Mikroplastiki są wszędzie: na ziemi, w atmosferze i w najgłębszych szczelinach morskich. Mikroplastiki są częścią smogu (np. nanocząstki) i pochodzą głównie ze ścierających się opon samochodowych i oznakowań na jezdni. Kiedy mikroplastik rozdrabnia się do nanocząsteczek, w bardzo łatwy sposób dostaje się do naszego organizmu przez drogi oddechowe. Norwegia podała sposoby prowadzące do redukcji mikrodrobin przedostających się z ulic do morza. Oto zalecenia: rzadsze korzystanie z samochodów, lepsze czyszczenie dróg, ograniczenie używania opon z kolcami, jazda ekologiczna i korzystanie z samokierujących pojazdów oraz lepsze odsnieżanie.
Owady np. robaki mogą również rozprowadzać mikroplastik w glebie, pobierają mikroplastik z jedzeniem w jednym miejscu i zwracają go z kałem w innym miejscu.
Tak zwane mikrogranulki występują w wielu kosmetykach. Mikrogranulki są dodawane do kosmetyków, aby uzyskać określoną strukturę lub efekt działania. Mikrogranulki mają średnicę mniejszą niż 1 mm i przedostając się do środowiska naturalnego stają się mikroplastikiem. Takie drobne cząsteczki plastiku działają jak gąbka na toksyny, tj. pochłaniają inne zanieczyszczenia z otoczenia, przez co mikrocząstki są jeszcze bardziej toksyczne.
Brytyjscy naukowcy wzywają do wprowadzenia zakazu sprzedaży miki wykonanej z tworzyw sztucznych i zwracają uwagę, że mika ma taki sam negatywny wpływ na środowisko jak inne mikroplastiki.
Badania nad źródłami powstawania mikroplastiku w Islandii, dopiero są w zalążku. Z raportu z roku 2019 Ministerstwa Środowiska i Zasobów Naturalnych można założyć, że coroczne wydzielanie się mikroplastiku do środowiska w Islandii wynosi około 450-1000 ton. Opony zawierają plastik, który podczas zużycia staje się mikroplastikiem. Według wyników wspomnianego raportu to opony są największym źródłem mikroplastiku w Islandii. Szacuje się, że co roku, do środowiska uwalnia się 371- 586 ton, z czego 164- 255 ton dociera do morza. Wpływ zużycia opon na zanieczyszczanie mikroplastikiem jest porównywalne do wyników w krajach sąsiednich, czyli około 75%. Mikroplastik z oznaczeń na jezdniach
jest następnym w tym kraju źródłem, 6- 43 tony. Trzecim źródłem mikroplastiku w środowisku to plastik z farb elewacyjnych, 15- 36 ton. Czwarte to mikrodrobiny plastiku z prania, 8- 31 ton, a piąte co do wielkości źródło to plastik z farb do malowania statków, 3-10 ton.
Mowa to o wydzielaniu do środowiska, nie wszystko spłukiwane jest do morza. Jednak niektóre wyżej wymienione kategorie w dużym stopniu są spłukiwane do morza, tak jak liczby o oponach na to wskazują. Szacuje się również, że około połowa mikroplastiku z farb elewacyjnych spływa do morza oraz że wszystkie mikrodrobiny plastiku z prania i kosmetyków trafiają do wód oceanicznych systemami kanalizacyjnymi.
W 2018 r. Instytut Środowiska zawarł dwie umowy badawcze celem oceny stanu zanieczyszczenia plastikiem wód wokół Islandii. Jedną z Ośrodkiem Badawczym Uniwersytetu Islandzkiego w południowo-wschodniej Islandii, które badało mikrodrobiny plastiku w małżach, a drugą z Centrum Przyrody Północno-Wschodniej Islandii na badanie plastiku w żołądkach fulmarów. Wyniki pokazały, że mikroplastik znajdował się w małżach we wszystkich badanych miejscach i były to głównie włókna plastikowe (ich średnia długość wynosiła 1,1 mm), a plastik znajdował się u około 70% fulmarów, znacznie więcej plastiku w żołądkach samic. Z tego wynika, że plastik i mikroplastik mają realny wpływ na ekosystem wokół Islandii.
Musimy również pamiętać, że wiele używanych przez nas środków higienicznych nie należy wrzucać do muszli klozetowej, np. chusteczki nawilżane, które wykonane są z tworzywa sztucznego. Pamiętaj, że do toalety nie powinno trafiać nic innego poza naszymi odchodami i papierem toaletowym.
Głównym rozwiązaniem w walce z mikroplastikami jest ograniczenie korzystania z samochodów prywatnych i zmniejszenie smogu w naszym środowisku.
Źródła:
https://www.nationalgeographic.com/environment/2018/12/microplastic-pollution-is-found-in-deep-sea/
https://www.miljodirektoratet.no/globalassets/publikasjoner/M545/M545.pdf https://vegnett.no/2018/03/bildekk-er-den-storste-kilden-til-mikroplast/
Vilja banna glimmer
https://www.ust.is/2019/01/14/Orplast-finnst-i-islenskum-kraeklingi-plast-i-maga-70-fyla/umhverfisstofnun/frettir/stok-frett/
https://tuttugututtugu.com/tag/orplast/